دیروز صبح، اتفاقی در تلویزیون یک انیمیشن کوتاه(۳ الی ۴ دقیقه به نظرم) دیدم در مورد صفت قادر و اینکه آیا خدا این صفت را دارد یا خیر. از نحوه توضیح و بررسی مسأله خوشم آمد، برای همین اسم و وب سایتشان را یادداشت کردم تا بعدا ببینم. بعد از مراجعه به سایتشان متوجه شدم بله این یک قسمت از سری مجموعه ایمان، محصولی از اندیشکده ایمان است. متأسفانه سایتشان اصلا خوب نیست و به نظر فقط ویدئوها گذاشته شده(البته همین هم تا حدی خوب است). متنی در مورد خود اندیشکده و مجموعه ایمان من پیدا نکردم. چیزی که من از مشاهده گذری ۴ قسمت، عناوین قسمتهای دیگر و دستهبندیشان دستگیرم شد این است که مجموعه ایمان شامل یک سری موشن گرافیک میشود که میکوشد با نگاه منطقی به برخی از اعتقادات مسلمانان، به طور مشخص اصل توحید(حداقل تا الان) از اصول دین را تبیین و به برخی سؤالات پاسخ دهد.
اصول دین و اعتقادات اسلام زمانی مسأله جدی من بود و برخی از کتابهای نوشته شده در حول این موضوع را خواندهام. به نظرم در این زمینه هم مواد خام کافی نیست، هم پردازشِ انجام شده روی این مواد، با اینکه خود مواد خام ناکافیاند. یعنی چه؟ در طول تاریخ توسط متفکران در مورد اصول دین اسلام دادههایی(نظرات یا همان مواد خام) تولید شده، این نظرات و مواد خام برای امروز همچنان کافی نیستند و نیاز به تولیدات و کار بیشتری هست. از طرفی روی همین مواد خام هم پردازش خوب و کافی صورت نگرفته؛ کتاب، مقاله یا هر منبعی که در آن این نظرات به خوبی صورتبندی شود(تفکیک، دستهبندی، مثال، مقایسه، توضیحات بیشتر، …) نیست، حداقل من پیدا نکردم. در نتیجه همین مواد خام هم درست و آماده به دست مخاطب نهایی نمیرسد. خود من هنگام مطالعه و بررسی از هر دو جهت با این عدم کفایتها مواجه شدم. در صورتی که مسلمانان باید در اصول دینشان اجتهاد داشته باشند. بعلاوه به غیر مسلمانانی که میخواهند در این مورد اعتقادات مسلمانان تحقیق کنند، کمک بسیاری میکند.
مجموعه ایمان کاری است در جهت دوم؛ یعنی پردازش روی مواد خام موجود. به نظرم با توجه به آنچه قبلا داشتیم و من دیده بودم پیشرفت خوبی است، هر چند دیر. این مجموعه که استفاده و مشاهدهاش از طریق کانال آپاراتشان راحتتر است، چند ویژگی خوب دارد:
- هر قسمت کوتاه و اغلب به یک مسأله میپردازد.
- صورتبندی و تفکیکهای مشخصتر و بهتر شده.
- برخی سؤالات با دقت بیشتری بررسی و پاسخ داده میشوند.
- استفاده از امکانات گرافیکی برای تبیین بهتر.
خودم اگر دوباره خواستم به اصولِ دینِ اسلام بپردازم احتمالا این مجموعه را کامل نگاه میکنم. شاید در آینده مفصل در وبلاگ به اصول دین پرداختم و در این صورت از صورتبندی و تفکیکهایشان استفاده خواهم کرد. پیشنهادی که برای آنها دارم تبدیل کردن محتوایشان به کتاب یا حداقل متن روی وب یا pdf است. انتقادی هم که دارم این است که کار آنها فعلا از جنس تبلیغ است، میتوانست کارشان با آوردن نظرات مخالف از منابع درجه اول، و واگذاری تصمیم به مخاطب از تبلیغ فاصله بگیرد و به نظر من مفیدتر بشود.