درس‌گفتار سلوک دیندارانه در جهان مدرن – عبدالکریم سروش

چند شب پیش، بعد از تعطیلات برفی فرصتی شد یک ساعت و نیم مهمان ترافیک تهران بودم. ترافیک که چه عرض کنم انسداد. فرصتی مهیا شد تا قسمت پنج درس‌گفتار سلوک دیندارانه سروش را به صورت کامل و بخشی از قسمت شش آن را در آرامش گوش کنم. قسمت پنجم بیشتر بر محور دین و سلکولاریسم بود، تاریخچه و برخوردی که این دو داشتند. آنچه در ادامه خواهم گفت در واقع نقل به مضمون بخشی از سخنان دکتر سروش هست در ظرف فهم من.

پیش‌نوشت: درس‌‌گفتارهای سلوک دیندارانه در جهان مدرن مجموعه مباحثی است پیرامون اوضاع دین قبل از مدرنیته، حرکت و تحول آن در زمان، شقوق مختلف دینداری و مفاهیمی که کنار یا در تقابل دینداری مطرح هستند. این درس گفتارها را می‌توانید از طریق سایت صدانت یا Sound Cloud پیگیری و دانلود کنید.

ادامه ی مطلب

مهاجرت به فایرفاکس

مهاجرت به فایرفاکس

یادم نیست که اولین بار کی مرورگر کروم را باز کردم، اما خاطرم هست آن قدر خوب بود که کمتر از نیم ساعت کار کردن با آن مجابم کرد که مرورگر اصلیم بشود. حدود ۱ ماه پیش فنِ cpu کامپیوتر از کار افتاد و به مرور قدرت آن کمتر می‌شد، این را از آنجا حدس می‌زنم که با برنامه‌های ساده درصد استفاده از cpu بالا می‌رفت. این روال ادامه داشت تا اینکه هفته پیش گویا اوضاع خیلی خراب شد به حدی که حتی با باز کردن سریع چند تَب در کروم هم cpu به ۱۰۰ درصد می‌رسید. گاهی هم کامپیوتر خاموش می‌شد، اما همچنان حوصله حمل کیس و درست کردن فن را نداشتم.

در همین میان خبری خواندم در مورد نسخه جدید فایرفاکس(۵۷) با نام کوانتوم. در آن کلی تعریف کرده بودند که قسمتی از آن دوباره نوشته شده، طراحی آن عوض شده و دیگر موارد.

یکی از مواردی که توجهم را جلب کرد استفاده از زبان برنامه نویسی Rust در نسخه جدید بود. چند سال پیش با این زبان و زبان برنامه نویسی go آشنا شده بودم. هر دو زبان‌های جدیدی هستند با اهدافی جالب، go توسط گوگل طراحی و توسعه داده می‌شود و Rust توسط موزیلا. همان زمان پس از خواندن بیشتر در مورد این دو زبان جدید، به هر دو علاقه‌مند شدم بخصوص زبان go، مقداری هم با آن در کارهای مختلف کار کردم، و الان دوست دارم در اکثر موارد با زبان go کد بزنم.

خلاصه استفاده از Rust در نسخه جدید فایرفاکس دلیل دیگری شد تا آن را نصب و امتحان کنم. قبلا هم فایرفاکس را تست کرده بودم، اما همیشه احساس می‌کردم کند است. این بار این طور نبود، حتی مشکل cpu هم کمتر شد، در کنار آن از طراحی جدید و برخی ویژگی‌های آن خوشم آمد. تصمیم گرفتم یک هفته از فایرفاکس استفاده کنم ببینم چه می‌شود. دیروز یک هفته تمام شد. هم در دسکتاپ هم موبایل به فایرفاکس مهاجرت کردم.

همه این‌ها به این معنا نیست که فایرفاکس کوانتوم از کروم سریع‌تر است، تا جایی که من دیدم هنوز نیست(البته به نظر سرعت آن قرار است بعد از این نسخه مرتبا بهتر شود). اما الان فایرفاکس برای من قابل قبول شده(حتی کمی بیشتر)، این موضوع در کنار تمایل به تنوع بعد از مدت‌ها و تا حدی ترجیح دادن ارزش‌های موزیلا به گوگل و … بهانه‌ای شد برای این مهاجرت.

چند مطلب برای مطالعه بیشتر در مورد فایرفاکس جدید:

  1. Introducing the New Firefox: Firefox Quantum
  2. Entering the Quantum Era—How Firefox got fast again and where it’s going to get faster
  3. Fearless Concurrency in Firefox Quantum

چطور در کتابخانه‌های اطراف جستجو کنیم

معمولا بعد از اینکه کتابی را خواندم یک بار دیگر هم یک مرور می‌کنم و یادداشت برمی‌دارم. بعد از آن سعی می‌کنم از شر کتاب راحت بشوم. مثلا به اعضای خانواده، دوستان و آشنایان می‌دهم و اگر آن‌ها نشد، انبارشان می‌کنم. این نکته به همراه قابل توجه بودن هزینه کتاب باعث شد به دنبال کتابخانه یا خرید کتاب‌های دسته دوم و فروش کتاب‌های خودم باشم. یعنی کتاب‌هایم یک جور قابلیت تبادل پیدا کنن و الان دو سالی هست که دیگر انبار نمی‌کنم، کتاب‌ها را کتابخانه‌ی محل م‌دهم.
اولین جایی که حین گشتن پیدا کردم مرکز تبادل کتاب بود. ولی بعد از دو بار امتحان کردم فهمیدم خیلی به درد من نمی‌خورد. اولین ایرادش این بود که، خیلی از کتاب‌هایی که می‌خواستم را نداشت، بعضی‌ها را هم که در جستجوی اینترنتی اعلام می‌شد موجود است، می‌رفتم و موجود نبود. شاید الان بهتر شده باشد چون یک سالی هست که به آنجا سر نزده‌ام. ایراد دیگر دسترسی سختش بود. تبادل کتاب در چهار راه ولیعصر قرار دارد که جای شلوغی محسوب می‌شود و با اینکه چند قدم با مترو فاصله دراد، حمل کتاب‌ها و رفت و آمد به آنجا برای من سخت بود.
دنبال کتابخانه می‌گشتم بعد از دوران مدرسه که از کتابخانه به نسبت خوب آن استفاده می‌کردم، دیگر به کتابخانه نرفته بودم. شنیده بودم در نزدیکی ما کتابخانه هست، اما همیشه فکر می‌کردم که کتابخانه خوبی نمی‌تواند باشد و اکثر کتاب‌هایی که می‌خواهم را نخواهد داشت. در ضمن، با اینکه نزدیک بود فکر می‌کردم هر دفعه باید بروم ببینم فلان کتاب را دارد یا نه. فکر نمی‌کردم سیستم جستجویِ اینترنتیِ خوبی داشته باشد.
ادامه ی مطلب

گفتگو و مامایی

دیشب پس از گوش دادن به یکی از گفتگوهای رادیو مذاکره، با خود فکر می‌کردم چطور می‌شود که این گفتگوها فراتر از دو طرف گفتگو می‌رود؟ از طرفی به یاد سری گفتگوهای خشت خام افتادم، آن‌ها هم بسیار خوب بودند و همین حس فراتر رفتن از دو طرف گفتگو را به من می‌دادند. انگار به یک سری نکاتی اشاره می‌شود که خارج از فضای گفتگو مطرح نمی‌شود حتی شاید خودشان هم خیلی قبل از شروع گفتگو متوجه این مسائل نباشند.

چیزی که توجه من را جلب کرد گفتگو کننده‌های هر دو سری این گفتگوها بود یعنی محمدرضا شعبانعلی در رادیو مذاکره و حسین دهباشی در خشت خام. هر دوی آن‌ها مهارت قابل توجهی در گفتگو دارند. گفتگو شونده‌های بسیار خوبی انتخاب می‌کنند. خودشان بر مبحث مورد بحث مسلط هستند، بحث را بسیار خوب هدایت می‌کنند و به خوبی نکات را برجسته می‌کنند.

توضیح کوتاه در مورد این دو: رادیو مذاکره تعدادی فایل صوتی در رابطه با مذاکره بود، در ادامه شامل سری گفتگوهایی شد تحت همین نام ولی در مورد داستان کسب و کارها و افراد مرتبط با آن. خشت خام هم زیر مجموعه پروژه تاریخ‌آنلاین(در مورد آن قبلا اینجا نوشته‌ام) قرار می‌گیرد و شامل گفتگوهایی با افراد مطلع از تاریخ معاصر ایران است.

همه این‌ها مرا به یاد آنچه از سقراط گفته می‌شود انداخت. از سقراط نوشته‌ای نمانده، اطلاعات امروز ما از وی عمدتا بواسطه آثار افلاطون است. آنچه درباره سقراط مشهور است گفتگوهای اوست. گفته می‌شود در میدان شهر راه می‌رفته و با مردم گفتگو می‌کرده. خودش گفته که، کار من مانند کار مادرم است(مادر سقراط ماما بوده)، من مامای روان هستم در واقع خود را اصطلاحا یک معلم یا کسی که آموزش می‌دهد نمی‌دانسته. از نقل قول‌های مشهوری که از وی می‌کنند این است: «بصیرت واقعی از درون می‌جوشد». شاید اصلا به آموزش به معنای رایج امروز اعتقاد نداشته، سقراط با تشبیه کار خودش به مامایی معتقد بوده همانطور که ماما فرآیند زایمان را تسهیل می‌کند او هم به فرد مقابل خود کمک می‌کرده تا با اتکا به قوای درونی خود اندیشه خود را بیان کند و  در نهایت شاید هردو به حقیقت نزدیک‌تر شوند.

هر دو سری گفتگوهای بالا با وجود شرایط متفاوت به نوعی سقراط گونه هستند.

تاریخ‌آنلاین و حسین دهباشی

«تاریخ آنلاین خبرگزاری مستقلی است که تلاش می کند از منظری تاریخی و با استفاده حداقلی از نوشتار و بهره‏‌گیری حداکثری از قالبهایی چون عکس، طرح، بریده جراید، فیلمهای آرشیوی، اسناد و خصوصاً فایلهای صوتی و تصویری حاوی مصاحبه، گزارش و مانند آنها، به مانند هر رسانه‌‏ی فراگیر دیگری، به حوزه گسترده و متنوعی از علاقه‌مندی‏‌های بازار اطلاع‏‌رسانی از سیاست و اقتصاد گرفته تا امور فرهنگی و اجتماعی بپردازد.» – به نقل از وب‌سایت تاریخ‌آنلاین

من از دو سری محصولات تاریخ‌آنلاین استفاده کرده و می‌کنم. خشت خام، سری گفتگوهایی که با شخصیت‌های مهم مربوط به انقلاب جمهوری اسلامی ایران و تاریخ معاصر انجام شده و می‌شود. که به نظرم برای علاقه‌مندان تحولات ایران و تاریخ معاصر جالب خواهد بود. ویژگی‌ خوب این گفتگوها طراحی پرسش‌های مناسب و  پیش بردن آن در مسیر معین است. مجری گفتگو‌ها یعنی خود آقای دهباشی به نظر مطالعات تاریخی جدی داشته و به قول خودش تاریخ‌پژوه است. مجری گفتگو را نسبتا مسلط، بی‌طرف و با احترام پیش می‌برد.

محصول دیگر تاریخ‌آنلاین مجموعه کتاب‌های تاریخ شفاهی و تصویری ایران در عصر پهلوی دوم که البته مطمئن نیستم زیرمجموعه تاریخ‌آنلاین باشد ولی تحت مدیریت آقای دهباشی انجام شده و شامل مصاحبه‌های مفصل با شخصیت‌های موثر در عصر پهلوی دوم می‌شود. فعلا در حال خواندن جلد اول آن حکمت و سیاست(خاطرات دکتر نصر) هستم.